Saklı Pay Nedir, Nasıl Korunur?

Miras hukuku, miras bırakanın (muris) ölümünden sonra malvarlığının kimlere ve nasıl geçeceğini düzenler. Türk Medeni Kanunu’na göre miras bırakan kişi, malvarlığı üzerinde özgürce tasarruf edebilir. Ancak kanun, belirli mirasçılar için saklı pay (korunan pay) hakkı tanımıştır.

Peki, saklı pay nedir ve nasıl korunur?

📌 Saklı Pay Nedir?

Saklı pay, miras bırakanın vasiyetname veya miras sözleşmesiyle dahi elinden alamayacağı, kanunen korunan miras payıdır.

Yani miras bırakan, saklı paylı mirasçının hakkını tamamen ortadan kaldıramaz.

📌 Saklı Paylı Mirasçılar Kimlerdir?

Türk Medeni Kanunu’na göre saklı pay hakkı olan mirasçılar şunlardır:

1. Altsoy (çocuklar, torunlar) → Yasal miras paylarının yarısı saklı paydır.

2. Anne ve baba → Yasal miras paylarının dörtte biri saklı paydır.

3. Sağ kalan eş → Hangi zümreyle birlikte mirasçı olduğuna göre değişir:

   • Altsoy ile birlikte mirasçı ise → Yasal miras payının yarısı saklı paydır.

   • Anne-baba ile birlikte mirasçı ise → Yasal miras payının dörtte biri saklı paydır.

📌 Saklı Pay Nasıl Korunur?

Miras bırakan, vasiyetname veya miras sözleşmesiyle saklı payı ihlal ederse, saklı paylı mirasçılar haklarını tenkis davası ile koruyabilir.

1. Tenkis Davası

• Saklı payı zedelenen mirasçı tarafından açılır.

• Vasiyetname, miras sözleşmesi veya bağış gibi işlemlerle saklı pay azaltılmışsa, mahkeme bu tasarrufları yasal sınırlara indirir.

2. Süreler

• Tenkis davası, miras bırakanın ölümünden ve mirasçının saklı payının ihlal edildiğini öğrenmesinden itibaren 1 yıl içinde açılmalıdır.

• Her durumda mirasın açılmasından itibaren 10 yıl geçtikten sonra dava açılamaz.

📌 Saklı Payın Önemi

• Saklı pay, aile bireylerinin mirastan tamamen mahrum bırakılmasını önler.

• Miras bırakan, tasarruf özgürlüğünü kullanırken bu sınırı aşamaz.

• Böylece hem miras bırakanın iradesi hem de mirasçıların temel hakları dengelenmiş olur.

Sonuç

Saklı pay, miras hukukunda mirasçının kanunen korunan payını ifade eder. Altsoy, anne-baba ve sağ kalan eş için saklı pay hakkı vardır. Bu hak ihlal edildiğinde tenkis davası ile korunabilir.